Buca Rotası

Antik Çağda Buca yöresinde bir yerleşme olduğu hakkında bilgiler bulunmaktadır. Buca'nın kuzey doğusunda 1868 yılında ortaya çıkarılan ve British Museum'a nakledilen antik döneme ait bir kadın büstünden söz edilmektedir. Bizans döneminde ise Buca'nın 5 km doğusunda Lundru ya da Lundruka Çiftliği olarak anılan yerde Thriz (Meşe) adında bir köy bulunmaktaydı. Kangölü, Kozağacı civarında tuğla, işlenmiş mermer parçaları, kırılmış sütunlar, üzerinde Bizans haçı kabartmaları bulunan sütun başlıkları, Antik Artemis mabedine ait olduğu sanılan mermer yer döşemeleri, yine Kangölü vadisindeki mağaralarda Bizans dönemine ait mermer masa ve oturma yerleri, insan kemikleri ile dolu testiler, Forbes köşkü civarında Bizans sikkeleri ortaya çıkarılmıştır.

Rotanın Haritasını İndir

Buca Lisesi / Baltacı Malikhanesi

Demostanis Baltacı, Osmanlı Hamdi Bey'le çalışmış ve arkeoloji alanında kazılar yapmış İzmirli Levantenlerdendir. Malikhanesinde gerek ana bina gerekse bahçe mimarisinde incelemiş bir kültürün varlığı bugün dahi hissedilmektedir. Bu yapı Buca'nın en eski yapılarından birisidir. 1863'te Abdülaziz'in İzmir'e gelişinde Buca'da kaldığı yer burasıdır. Kesin bilinmemekle birlikte, muhtemel olarak 1890'larda Malikanenin Ispartalıyan adlı İzmirli bir zengin tüccarın mülkiyetine geçtiği sanılmaktadır. 19. yüzyılda Yunan Milli Bankası adına 120.000 kaimeye satın alınmıştır. Daha sonra Venizelos burasını, savaşta ölenlerin çocukları için bir yetimhane yapılmak üzere İzmir Rum Toplumuna bağışlamıştır. 1922'de buradaki yetimler, Amerikan Kızılhaçı tarafından Yunanistan'a nakledildi. Bu tarihte Türk Devleti'ne geçen malikane Mustafa Kemal Paşa'ya bağışlandı. Fakat Paşa burasının okul yapılmasını istedi. Nitekim malikane 1930'lu yıllardan bu yana okul olarak kullanılagelmiştir. Dimostanis Baltacı Malikanesi, bugün Buca Lisesi ek binası olarak kullanılmakta, içindeki havuz ve heykeller ile nostaljik yapısını korumaya devam etmektedir.

Forbes Köşkü

Buca'daki Levanten malikhaneleri arasında en çarpıcı ve görkemli olanıdır. Kentsel dokunun dışında, zamanında çamlık bir koru ile örtülü tepenin üst noktasına yerleştirilmiş ve yapı formuyla tepeyi tamamlayan bir taç görünümündedir. İki kata ilaveten sivri çatısıyla yükseltilmiş ve bir kule biçimindeki köşe bloku yapıya başka bir değer katarak, çevresine egemen bir karakter vermektedir. Yapının gerek planı gerekse formu tamamen kendine özgü bir karakter taşır. Ancak bu karakteri belli bir mimari üsluba bağlamak güçtür. Köşkün 1908 yılında yapıldığı, bir yıl sonra yandığı ve 1910 yılında yeniden yapılarak bugünkü görünümüne ulaştığı bilinmektedir. Forbes ailesinin antimuan madeni, meyan kökü ihracatı ile zengin olduğu bilinmektedir. Forbes Malikanesi'nde Forbes Ailesi'nin İzmir'den ayrılmasından sonra Whittall Ailesi ikamet etmiştir. Forbes Malikanesi bugün boş durmaktadır.

Huzurevi / Manoly Oteli

Yapım Tarihi, 1838'dir… Bu yapı birkaç yönden ilginçtir; Kitabesi bulunan konutların en eskisidir, Kontrüksiyon ahşap karkas arası kargir dolgu türündedir, Eskiliğine rağmen yansıttığı mimari üst düzeyde ve kalitededir. Giriş, ulaşım aracı olarak binek hayvanlarının kullanıldığı dönem karakteristiğini çok açık belirtmektedir. Kesin olmamakla birlikte Buca ya gelen levantenlerin kaldıkları Buca'nın en eski oteli olarak bilinmektedir. Günümüzde özel huzurevi olarak kullanılmaktadır.

SSK Binası / De Jong Köşkü

Zengin bir villa görünümündeki De Jongh Malikanesi'nin 1800'lü yıllarda yapıldığı tahmin edilmektedir. 20. yüzyıl başlarında Buca'dan ayrıldığı tahmin edilen De Jongh Ailesi malikaneyi o dönemde bir İtalyan işadamına satmıştı. Köşk bahçesinin bir süre tenis kulübü olarak kullanıldığı daha sonra çeşitli ilavelerle sanatoryuma dönüştürüldüğü bilinmektedir. Çeşitli dönemlerde restorasyondan geçen De Jongh Malikanesi bugün SSK'nın mülkiyetindedir.

NATO Binası

Şimdiki adıyla Şirinyer eski adı Kızılçullu olan bölgenin güneyinde Meles çayına bakan arazide 1912'de Amerikalılar tarafından yaptırılan ve yıllarca Amerikan Erkek Lisesi olarak kullanılan bu okul, İzmirli Levanten ailelerin okuduğu o dönemdeki sayılı okullar arasındaydı. Cumhuriyetin ilanından sonra bu okul Köy Enstitüsü olarak hizmet verdi. 1953 yılı sonlarında da Nato'ya devredilmiştir. Kolej dikdörtgen planlı olarak zemin dışında iki katlıdır. Ayrıca köşelerdeki dikdörtgen dört bölümlü dışa çıkıntılı kule görünümlü bölümlerin arasına bir de çatı katı yerleştirilmiştir. Bu yapının giriş kapısı dört katlı dikdörtgen kule şeklinde olup, dışarıya doğru taşırılmıştır. Kulenin katları arasında enine silmeler bulunmaktadır. Yuvarlak kemerli giriş kapısının üzerindeki iki katta ince uzun dikdörtgen pencereler bulunmaktadır. Üzeri balkonla sonuçlanan dördüncü katın üzerine yuvarlak kadranlı bir saat yerleştirilmiştir.

Eğitim Fakültesi / Rees Köşkü

İzmir'in önde gelen Levanten ailelerinden olan Rees ailesinin özelliği birkaç kuşak boyunca Bucalı olarak tanınmalarıdır. İzmir'deki yaşamları boyunca Buca'da ikamet ettikleri bir süre başka bir yerde oturdukları, daha sonra Rees Malikanesi'ni inşa ettirip buraya yerleştikleri bilinmektedir. Rees'lerin atlara meraklı olduğu Buca ile Şirinyer arasındaki düzlük arazide at yarışları için bir hipodrom yaptırmış olmalarından anlaşılıyor. Ayrıca köşk bahçesinin kuzeyindeki haralar günümüze kadar gelmiştir. Buca'da bugün de halen kilise olarak kullanılmakta olan Protestan kilisesinin pencerelerindeki sanatsal değer taşıyan renkli cam vitrayların Rees'ler tarafında yaptırılıp kiliseye hibe edildiği bu vitray kompozisyonlarında yer alan kitabelerde belirtilmiştir. 1961 yılında Buca Protestan Kilisesinin Buca Belediyesine devri sırasında bu vitraylar Alsancak'taki St. John Evangelist Kilisesine nakil ve monte edilmiştir. Malikanenin yapım tarihi kesin olarak bilinmemekle birlikte Farkoh konağı ile aynı zamanda yapıldığı sanılmaktadır. Rees Malikanesinin mimari karakteri rasyonel ve ağırbaşlı bir ifade taşımaktadır. Gerek dış form gerekse iç mekanlar görkemli, yalın bir geometriye oturtulmuştur.Detaylar kullanılan malzemenin doğasına uygun ve özeldir. Ana giriş holünde bulunan şömineyi çevreleyen seramik kompozisyon bir heykeltıraş elinden çıkmışçasına sanatsal ifade taşır. Malikane şu anda Buca Eğitim Fakültesi hizmetindedir.

Eğitim Fakültesi / Russo Köşkü

1. Dünya Savaşı sırasında İzmir Valisi Rahmi Bey zamanında devlet tarafından el konmuş ve malikane yatılı kız öğretmen okulu olarak kullanılmıştır. Savaş sonunda sahiplerine iade edilmiş 1930'lu yılların sonunda Rees'lerin İzmir'den ayrılmaları üzerine istimlak edilerek tekrar eğitim amacına yönelik kullanıma açılmıştır. Buca evlerindeki eski mimari anlayışa ters düşecek şekilde işlevsel olmaktan çok biçimsel kaygıyla bir sosyal statü ifadesi olarak ele alınmış. Belli bir akımı yansıtmayan, Baroktan Art Nouveau'ya kadar değişik motiflerin bir arada kullanıldığı kendine özgü bir kompozisyonu vardır. Russo Köşkü tarihi dokusu korunarak restore edilmiştir.

Belediye Kültür Merkezi / Davut Köşkü

Buca eşrafından Davut Farkoh'un konağıdır. Bahçenin arka kısmında hamam ve diğer servisler yer almakta idi. İstanbul konutlarındaki karnıyarık türü ile çağrışım yapan bir planı vardır. Üçe bölünmüş cephe üç kemerli ana girişi ve dış mimarisi Ispartalıyan Konağı ile benzerlik göstermektedir. Fargoh Köşkü uzun yıllar Buca Belediyesi Hizmet Binası olarak kullanılmış Buca Belediyesi'nin 2000 yılı Kasım ayında yeni hizmet binasına taşınmasıyla Davut Fargoh Köşkü, Buca Belediyesi Kültür Sanat Merkezi ve Kütüphane olarak hizmete açılmıştır.

Yapı Kredi Misafirhanesi / Gavrili Köşkü

Mimar Vafiyedis'e ait bir yapıdır. Zemin ve üst katların yüzey dokularının kesin ayrımı, yapıyı dört yüzünde çeviren tuğla friz, pencere üzerindeki yarım daire kemer ve alınlıkları, pencere altlarındaki rozet motifler, tümüyle bu yapıya ait özelliklerdir. Yakın zamana kadar burada Pengelli Ailesi'nin oturduğu bilinmekte birlikte burasının GAvrili ailesine ait olduğu söylenmektedir. Günümüzde Yapı Kredi Bankası misafirhanesi olarak kullanılmaktadır.

Protestan Kilisesi

1834 yılında Protestan Anglikan kilisesi olarak hizmete açılmıştır. Ufak ölçekteki bu yapının karakteristik bir konstrüksiyonu vardır. Haçvari planın bir ucunda koro ve kilise mihrabı karşı ucunda giriş ve vestiyer, diğer uçlarda org yeri ve rahip odası bulunmaktadır. Merkez holünün iç kubbesi ilginç geometriye dayalı bir ahşap konstürüksiyon sergilemektedir. Kilisenin neo-gotik pencerelerindeki sanatsal değer taşıyan renkli cam vitrayları 1961 yılında Alsancaktaki Protestan St. John Evangelist şapeline nakledilmiştir. Buca Belediyesi kilise binasını 2001 yılına kadar kültür merkezi olarak kullanmıştır. Türk Protestan cemaati ibadet ihtiyacı için resmi makamlardan aldığı izinle 2001 yılında Buca Belediyesi ile yaptığı protokolde bina asli işlev geri dönmüştür. Kilisenin orgu da çok kıymetli bir tarihi eserdir. Org üzerindeki yazıda, "T.B OWEN Rees ESQ.R Mrs. Rees As a Thanks… Ailemizi I. Dünya Savaşında koruduğunda ve aile fertlerimizden hiçbiri ölmediğinden dolayı organizasyonu tanrıya armağan ediyor" demektedir.

Buca Katolik Kilisesi

1922 yılından önce Hıristiyan ahali tarafından kullanılan beş kilise ve bunlar tarafından işletilen okullar mevcuttu. Günümüzde halen kilise olarak mevcut olan ve kullanılan Katolik kilisesi St. Jean adını taşır. DOM kilisesinin eski durumu bilinmemekle beraber genel yapısını koruduğu izlenimini vermektedir.

Paradiso Kemerleri

Şirinyer de şimdiki NATO binasının olduğu yerde kervanların çadır kurduğu bilinmektedir. Eski adı ile Kızılçullu'da Melez çayı üzerinde kurulmuş olan Kervan köprüsü adını bu kervanlardan almıştır. Geçmişteki adı "Paradiso" ve "Kızılçullu" olan, bugün ise Şirinyer olarak bilinen mevkiiye İzmir'den ilk girildiğinde, bugün bile ihtişamla ayakta duran Melez Çayı üzerindeki Su Kemerleri dikkati çekmektedir. Bu kemerler, MÖ 133 ile MS 395 yıllarını kapsayan Romalılar döneminde İzmir'e gelen suyun akışını düzenlemekteydi. İki sıra halinde Romalılar tarafından inşa edilen bu su kemerlerinin yapımında tonlarca yumurta akı kullanılmıştır. Yapışkan özelliği çok yüksek olan yumurta akı sayesinde Kızılçullu Su Kemerleri Bizanslılar, Selçuklular ve Osmanlılar dönemlerini yaşamalarına karşın halen ayakta durabilmektedir.

Kız Kulesi

Yakın zamana kadar bağlar ve zeytinlikler içerisinde iken bugün kentleşmiş alan içinde kalan Levanten Hacı Andoniyadis'e ait kuledir. Genişçe bir tabana oturan ve konik bir formda yapılmış olan bu taş yapının üst kısmına dıştan dolanan bir merdivenle çıkılmakta ve tepede dairesel, minare şerefesi şeklindeki teras üzerinde konik bir külah çatı bulunmaktadır. Hacı Andoniyadis öldükten sonra sahipsiz kalan bu kule ev, gençlerin buluşma yeri halini alır. Hafta sonlarında beldenin evlilik çağına gelmiş kızları kulede, erkekleri ise etrafında toplanmaktaydı. Tarihin akışında kule ev zamanla Kız Kulesi adını almıştır.

Kız Yurdu

Buca'da papazların eğitim için gittikleri bir merkez olup hakkında geniş bir bilgi bulunmamaktadır. Günümüzde kız yetiştirme yurdu olarak kulanılmaktadır.

Göksu Roman Mahallesi

Buca Göksu Mahallesi'nde oturan roman vatandaşlar için Buca Belediyesi sevgi yolu yaptı. Roman vatandaşların kendine özgü yaşam tarzını yansıtan sevgi yolu projesinde, 1km. uzunluğundaki sokakta alt yapı çalışmaları, PTT, elektrik, su ve kanalizasyon sistemleri yer altına alındı. Aydınlatma aplikleri takıldı. Romanların eğlencelerine cevap verebilecek çapta amfi-tiyatro yapıldı. Ve sokağa klarnet, darbuka, keman çalan ve raks eden roman heykelleri dikildi. Ayrıca sokak baştan sona DEÜ Buca Eğitim Fakültesi Resim Bölümü öğrencileri tarafından yine romanların yaşam tarzına özgü çeşitli resim kompozisyonları ile boyandı.

Gölet

Buca’nın en sevilen dinlence ve eğlence merkezlerinden biri olan Gölet, 167 Bin m2 alan üzerinde kurulmuştur. İçerisinde restoran, mangal alanı, şarküteri, amfi tiyatro, piknik alanı, Ada kafe, seyir terasları, çocuk oyun parkları, market ve otopark yar almakta. Yılın çeşitli aylarında binlerce insanın seçimi haline gelen Gölet konser, tiyatro ve diğer etkinliklere ev sahipliği yapıyor.

Hipodrom

At Yarışı severlerin İzmir’deki adresi olan Hipodrom arazisi içerisinde yarış pistinin yanı sıra ahırlar, at hastanesi, gezinti padokları yer alıyor. Şirinyer Hipodromu yarışseverleri panoramik ve bahçe restoranları, kır kahvesi, çocuk oyun bahçesi gibi sosyal alanlarda ağırlıyor.

Hasan Ağa Parkı

Buca'da bulunan İtalyan asıllı Levanten işadamı Aliotti'nin ölümü üzerine, mülk varisleri tarafından satılığa çıkarılmış ve 1926 yılında Ödemiş eşrafından Sarıgöllü Hasan Ağa tarafından satın alınmış. Hasan Ağa; biri bahçenin kuzey, diğeri güneybatı köşesinde iki konut inşa ettirmiş, esas köşk ile diğer servis lojmanlarını ve bağ köşkünü konut olarak kiraya vermiş. 1930'lu yılların başlarında yanan bahçe, Hasan Ağa ailesinin mülkiyetinde bulunduğu sürede halka açık tutulmuş, Bucalılar için bir mesire yeri olarak kullanılmış ve Hasan Ağa Bahçesi olarak adlandırılmıştır. Bu geniş arazi günümüzde kaykay yapabileceğiniz pistler, çocuk parkları, yürüyüş ve koşu yolları, bisiklet pistleri ve bir çok yeşil alanı içinde bulundurmakta.

Forbes Sevgi Yolu

Şirinyer Seda Pastanesi önünden başlayıp, Buca SSK Hastanesi önünde biten birçok etkinlik ve kutlamaya ev sahipliği yapan 2.5 kilometrelik Forbes Caddesi, trafik yükünün azalması amacıyla yapılan ek yolun kullanıma geçmesiyle eğlence ve dinlenme mekanı haline gelmiştir. Park ve Bahçeler Müdürlüğü yeni yaptığı bitkilendirme çalışmalarıyla rengarenk bir çiçek bahçesine dönüştürülen, Sevgi Yolu olarak da anılan bu caddede; oturma grupları, havuzlar, akan dereler, ve gençlerin kültürel etkinlikler yapabileceği mini bir amfi tiyatro yer almaktadır.

Barlar ve Kafeler Sokağı

Buca DEU Eğitim Fakültesi Kampüsü civarlarından başlayarak Şirinyer çıkışına kadar devam eden bu alanda; barlar, kafeler, karaoke merkezleri, çeşitli alışveriş merkezleri bulunmakta. Bu sokakların derinlerine indiğinizde, alanın her türlü eğlence anlayışına hitap ettiğini farkedeceksiniz.

Kasaplar Meydanı

Uzun yıllardan beri ilçe kasaplarının buluşması olan Kasaplar Meydanı, şimdilerde yeni planlamalarlar ile Buca bünyesinde ismini korumaya devam ediyor. Yeraltı otoparkı projesi bünyesinde düzenlenecek meydanın yapılış aşamasında, semt sakinleri bu köklü meydanın kasaplarından hizmet almaya devam etmekte.

DUYUR

Kendi etkinliğinizi, mekanınızı kaydolarak sisteme ekleyebilirsiniz.

Kaydol

TAKİPTE KAL

Hiçbir etkinlikten eksik kalmayın izmirguide bültenine abone olun.

İLETİŞİME GEÇ

Soru ve önerileriniz için bize yazın.

İletişime Geç

YENİ NELER VAR?

İLETİŞİM

info@izmirguide.com.tr

POPÜLER

ZİYARETÇİ BİLGİSİ

ERİŞEBİLİRLİK

Engelliler için erişilebilirlik